کلاسه بندی و آنالیز شدت و مدت خشکسالی های جریان آب سطحی (مطالعه موردی: استان ایلام)

نویسندگان

مجید کاظم زاده

زهرا نوری

علیرضا مقدم نیا

آرش ملکیان

چکیده

وقایع خشکسالی با تاثیر روی منابع آب سطحی و آب زیرزمینی مقدار آب در دسترس بخش های مختلف را کاهش می دهد، بدین منظور برای اتخاذ تصمیمات مدیریتی مناسب برای مقابله با آثار زیان بار خشکسالی، باید با ارزیابی و پایش خشکسالی جریان آب سطحی به شناسایی ویژگی­های این پدیده از نظر دوام، شدت و توسعۀ جغرافیایی در نواحی مختلف پرداخت. در این تحقیق جهت کلاسه­بندی و آنالیز شدت و مدت خشکسالی جریان آب سطحی در۶ ایستگاه هیدرومتری منتخب استان ایلام طی دوره ۱۳۶0 تا ۱۳۸۹ از خوشه­بندی سلسله مراتبی، شاخص خشکسالی جریان آب سطحی و میانگین متحرک استفاده شد. نتایج شاخص خشکسالی جریان آب سطحی نشان داد که در بازه­های زمانی ۳ و ۶ ماهه تنها جریان آب سطحی ملایم و متوسط در استان حاکم بوده است. اما در بازه­های زمانی ۹ و ۱۲ ماهه خشکسالی شدید هم در سه دهۀ اخیر وجود داشته است. همه ایستگاه­ها طبق نتایج میانگین متحرک نشان دادند که طی بازۀ زمانی ۱۳۷۰ تا ۱۳۷۵ یک دوره ترسالی شدید را در طی سه دهه اخیر تجربه کرده اند. در مقابل همه ایستگاه­ها یک دوره خشکسالی جریان آب سطحی را در بین سال­های ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۵ پشت سرگذاشته­اند. ایستگاه­های هیدرومتری از لحاظ شرایط خشکسالی جریان آب سطحی در سه کلاسه مختلف قرار گرفتند. نتایج کلاسه­بندی نشان داد که در کلاسه یک، ایستگاه­های ایوان، هلیلان و تنگ سازین، در کلاسه 2، ایستگاه نظر آباد و در نهایت در کلاسه 3 دو ایستگاه سرجوی و دارتوت قرار گرفته­اند. در نهایت جهت بررسی روند جریان آب رودخانه­ها مرتبط با خشکسالی هیدرولوژیکی طی سه دهۀ گذشته از آزمون­های من-کندال و شیب خط رگرسیونی استفاده شد. نتایج این دو آزمون نشان داد که روند دبی رودخانه­ها در همۀ ایستگاه­ها کاهشی بوده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

کلاسه بندی و آنالیز شدت و مدت خشکسالی های جریان آب سطحی (مطالعه موردی: استان ایلام)

Droughts event can be effect on available groundwater and water resources in the many components that it cause deficit. This purpose, for the deal with droughts hazard for make decisions it is necessary to monitoring and assessing droughts feature in point of view concluding severity, geographic extending. In this study the hydrological droughts analyzed based on the clustering, surface water i...

متن کامل

استفاده از تئوری RUN در تحلیل شدت، مدت و دورۀ بازگشت خشکسالی (مطالعۀ موردی: استان فارس)

خشکسالی نشانۀ واضحی از نوسانات اقلیمی است که بر جوامع بشری بیشتر از دیگر پدیده‏های طبیعی تأثیر می‌گذارد. به منظور بررسی خشکسالی از داده‏های بارش ماهانۀ نُه ایستگاه همدیدی استان فارس طی دورۀ آماری 20 ساله (1997ـ 2016) استفاده شد. ابتدا پس از محاسبۀ شدت خشکسالی با استفاده از مفهوم تئوری RUN، ‌به انتخاب بهترین نمایه از میان نمایه‏های DI، PNPI، SIAP، RAI، SPI و BMDI اقدام شد. در ادامه، با استفاده از...

متن کامل

بررسی عوامل مؤثر در تغییرات الگوی جریان آب سطحی و تأثیرات آن در دینامیک محیط (مطالعه موردی: دشت موسیان استان ایلام)

عوامل انسانی و طبیعی متعددی در تغییر الگوی زهکشی حوضه­های آبخیز دخالت دارند. این تغییرات اثرات مثبت و منفی مختلفی بر دینامیک محیط می­گذارند. در این پژوهش سعی گردیده است مهمترین عوامل مؤثر در تغییر الگوی جریان در دشت موسیان مشخص و اثرات آن در تغییر دینامیک منطقه بررسی شود. برای این منظور ابتدا بر اساس پردازش تصاویر ماهواره‌ای لندست 7 و 8 سنجنده­های +ETM وOLI  (سال­های 1376 و 1392 ) و ...

متن کامل

ارزیابی کاربرد روش های زمین آمار در پهنه بندی شدت های خشکسالی استان فارس

پدیده ی خشکسالی یکی از مهم ترین بلایای طبیعی است که بسیاری از کشورها را تحت تاثیر خود قرار داده و باعث بروز بسیاری دشواری ها از جمله مشکلات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و غیره شده است. آگاهی از وضعیت خشکسالی، با پیش بینی و پهنه بندی شدت خشکسالی می تواند خطر زیان های ناشی از این پدیده را تا حد شایان توجهی کاهش دهد. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی دقت روش های زمین آماری کریجینگ ساده (SK)، کریجی...

متن کامل

بررسی شدت خشکسالی با شاخص نرمال بارش (مطالعه موردی استان سیستان و بلوچستان)

  چکیده   بحران آب یکی از مهمترین مشکلات و مسایل بحران‌های موجود در مدیریت جوامع انسانی و محیط زیست محسوب می‌گردد که تقریباً تمامی ارکان وجودی توسعه در سطوح بین‌المللی، منطقه‌ای، ملی و ناحیه‌ای را تحت تأثیر خود قرار داده است. عوامل مؤثر در ایجاد بحران مذکور دارای دامنه وسیع طبیعی (هیدرو کلیماتولوژی و..) و انسانی (مدیریتی، مصرفی و...) است. محدودیت منابع آب ناشی از رخداد خشکسالی‌های متوالی، یکی از...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز

جلد ۶، شماره ۱۲، صفحات ۱۲۷-۱۳۸

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023